Rizeli son dönemlerde olmadığı kadar sıkıntılı.
Yaş Çay’da Çaykur’un mubayaa kapasitesi kısıtlı olunca özel sektörün % 30’lara varan düşük fiyatla yaş çay alması, tamamlanamayan Ovit – İkizdere yolu, Lojistik merkezi, Arap saçına dönmüş kent merkezi, Müftü Mahallesinde yapımı tamamlanmak üzere olan AVM kompleksi yetmezmiş gibi zaten kördüğüm konumunda olan şehrin merkezinde deniz doldurularak yapılması düşünülen şehir hastanesi, RTEÜ’nin süren kan kaybı, Çaykur Rizespor’un arzu edilen sıralamada olmaması, çarpık kentleşme ve yaylalar ile dahası.
Bağlantı yolları yapılmamış olsa da Ovit Tüneli ve deniz dolgusu devam eden havalimanı inşaatı ile Güneysu İlçenin aldığı yatırımlar, Ayder’in rehabilitesi umudu ve kayak tesisi ihalesinin yapılmasınında Rizeli farkında. Ama bu aralar Rizeliyi en çok ilgilendiren konu, 10 yılı aşkın süredir etkisi giderek artan, neredeyse tüm bitkilerin öz suyunu emerek kurumasına neden olan yalancı – vampir kelebek olarak adlandırılan RICANIA SIMULANS canlısı. Baharda yapılacak yerel seçimlerden bile önemli gibi.
Eli kalem tutan başka hemşerilerim, gazeteci arkadaşlarımda Ricania Simulans’ı kezlerce yazıp ilgilileri harekete geçirmeye çalıştı. Ancak ilgililerimizi demeç, afiş, bildiri boyutundan fiili çözüme, sahaya indirmeyi başaramadığımız gibi geçtiğimiz ay Sayın Rize Valisinin “çay bölge için çok önemli, bu canlı çaya zarar vermiyor, yapılacak mücadele çaya zarar verebilir” kabilinden görüş beyan etmesi kentte çok konuşuldu. Çay müstahsili çok arkadaşım, son yıllarda yalancı kelebeğin çay bitkisinin yaprak ve bedeninde kümelendiği bilgisini ve fotoğrafını paylaştı. Dahası vampir kelebek bu yaz dönemi Rize ve çevre merkezlerde evleri de istila etmeye, nakliye araçları vasıtasıyla da İstanbul’da da görülmeye başladı
Belli ki yerel sorumluları aşan ya da ilgisiz kaldıkları halk arasında Japonika olarak da adlandırılan yalancı kelebek için bölgenin temel geçim kaynağı çayında kalite ve ömür açısından daha fazla etkilenmemesi için hükümet desteği ile çok kapsamlı araştırma yapılması gerekiyor. Araştırma boyutunda da kalmadan bölgedeki tüm tarım arazisinde hızla yayıldığı tespit edilen söz konusu canlıya karşı acilen daha etkili fiili mücadele yapılması lazım. Sıranın ÇAY’a gelmesi beklemeden.
Zaman zaman Çaykur’dan, Samsun, Erzurum ve Rize’deki üniversitelerden devamı ve uygulaması görülmeyen adımlara şahit olduk. Hatta Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın kitlesel eylem planı hazırladığı canlı için araştırma başlatan RTEÜ Fen Edebiyat Fakültesi Zooloji Ana Bilim Dalı öğretim üyeleri, toprağa ekilecek böcek öldürücü bitki yoluyla zararlı kelebek türünü yok etmeyi planladıkları haberini de okuyalı çok oldu.
Vatandaşın emeğini ve ekmeğini risk altında bırakan, ürettiği ürünün öz suyunu emerek verimini düşüren, evlere de girerek günlük yaşamını da zorlaştırmaya başlayan, Gürcistan üzerinden Doğu Karadeniz’e geldiği iddia edilen Ricania Simulans adlı kelebek türü böcek için ivedi sahaya inilmesini her aşamada ki ilgililerinden bekliyoruz.
Önceki akşam yerel müzik ve kültürümüzü konuşmak üzere Paşabahçe’deki işyerinde buluştuğumuzda Yakup Aksoy arkadaşım konuyu gündemimize dahil edip sohbetimizin bir kısmını sosyal medya hesabında canlı yayınla paylaşınca ben de konuyu bir kez daha kaleme almanın gerekliliğini hissettim. Videoda da belirttiğim gibi genelde kolektif adım atmayan Rizelinin bu kez çok tepkili ve ilgililerimizde gelecek baharı beklemeden çözüme odaklanacaklardır.